مروری بر حادثه تلخ «شناور کنارک»
عصر روز یک‌شنبه ۲۱ اردیبهشت‌ماه گزارش‌های غیررسمی از حادثه آتش‌سوزی و غرق‌شدن یکی از ناوهای ارتش جمهوری اسلامی در محدوده آب‌های دریای عمان و نزدیکی بندر جاسک و چابهار خبر دادند. توئیت برخی خبرنگاران داخلی هم در تائید این گزارش‌ها بر نگرانی‌ها افزود. گمانه‌زنی‌ها درباره این رویداد تا بامداد دوشنبه ادامه داشت و سرانجام این حادثه تلخ، صبح دیروز تائید و جزئیات بیشتری از آن اعلام شد. به‌گزارش ایرنا؛ روابط‌عمومی منطقه یکم دریایی بندرعباس، نخستین ارگانی بود که ساعت ۶ دیروز در بیانیه‌ای ضمن تائید خبر حادثه؛ اعلام کرد: «بعدازظهر یک‌شنبه، ۲۱ اردیبهشت‌ماه ۹۹ حین تمرین دریایی شناورهای نیروی دریایی ارتش، شناور پشتیبانی سبک کنارک دچار حادثه شد که تاکنون شهادت یک‌نفر محرز و تعدادی نیز مجروح شده‌اند. ابعاد حادثه دردست‌بررسی دقیق کارشناسان فنی‌ست». مهران امینی‌فرد؛ رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایرانشهر هم دومین مقام مسئولی بود که به‌صورت رسمی درباره این حادثه اطلاع‌رسانی کرد و گفت: «درمجموع، ۱۶نفر به بیمارستان امام‌علی(ع) انتقال یافتند که یک‌نفر فوتی، سه‌نفر سرپایی درمان، دونفر در مراقبت‌های ویژه و یک‌نفر جراحی و ۱۲نفر تاکنون بستری هستند». بااین‌حال، ظهر دیروز روابط‌عمومی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، با تشریح چگونگی بروز حادثه برای یکی از شناورهای سبک در منطقه عمومی آب‌های جاسک و چابهار، اعلام داشت: «در این حادثه، ۱۹نفر شهید و ۱۵نفر مجروح شدند که در وضعیت مناسبی به‌سر می‌برند». در متن بیانیه روابط‌عمومی، جزئیات حادثه این‌گونه بیان شده است: «حین انجام تمرین دریایی توسط تعدادی از شناورهای نیروی دریایی ارتش در آب‌های جاسک و چابهار، شناور پشتیبانی سبک کنارک دچار حادثه شد و تعدادی از دریادلان نیروی دریایی به فیض شهادت نائل آمدند. پس از این حادثه، تیم‌های امداد و نجات دریایی در فاصله کوتاه در محل حضور یافته و مجروحان و شهدا را از شناور تخلیه و به مراکز درمانی منتقل کردند و شناور حادثه‌دیده کنارک طی عملیاتی برای بررسی‌های فنی به محل اسکله دریایی منطقه منتقل شده است». روابط‌عمومی ارتش، ساعاتی بعد، اسامی ۱۹نفر از شهدای حادثه کنارک را منتشر کرد. این، بخشی از اطلاعاتی‌ست که تاکنون درباره علت حادثه به‌صورت رسمی منتشر شده. بررسی اخبار منتشره در برخی رسانه‌ها و کانال‌ها هم نشان می‌دهد که «ناوچه کنارک» متعلق به نیروی دریایی ارتش در یک تمرین نظامی براثر شلیک اشتباه از «ناو جماران» دچار حادثه شده که براثر این حادثه، تعدادی از کارکنان این ناوچه به‌شهادت رسیده و شماری نیز مجروح شدند. براساس بررسی‌ها و اطلاعات منتشرشده شناور موشک‌انداز کنارک، از دسته شناورهای «هندیجان» است که به‌تازگی مجهز به دو لانچر دوتایی «موشک نور» شدند که توانایی شناور گشتی را نیز به آن‌ها داده است. این شناورهای ساخت هلند، ۴۷متر طول و ۸.۵متر عرض دارند و آبخوری آن‌ها ۲.۹متر است. وظیفه اصلی این شناورها پشتیبانی و لجستیک بوده و مین‌ریزی، حمل بار تا سقف ۴۶۰تن و نیز حمل ۱۰۰نفر نیرو از قابلیت‌های ناوچه‌های دسته هندیجان است. با مشخص‌شدن جزئیات این حادثه تلخ، واکنش‌ها و پیام‌های تسلیت ازسوی مسئولان و نهادها آغاز شد؛ سید عبدالرحیم موسوی؛ فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در پیامی با تسلیت شهادت سربازان وطن، نوشت: «پوشیدن خلعت شهادت، آرزوی رزمندگان مؤمنی‌ست که صادقانه و جان‌برکف، زندگی خود را وقف دفاع از آرمان‌ها و حدودوثغور کشور کرده‌اند. وصول به این مطلوب، اگرچه برای شهیدان شیرین و گواراست، برای بازماندگان تلخ و جانکاه است و فراغ آن‌ها جز به‌لطف خداوند رحمان و رحیم جبران نمی‌شود». محمدجواد ظریف؛ وزیر امور خارجه هم در دل‌نوشته‌ای ضمن تسلیت این حادثه تلخ بااشاره‌به تصنیف «از خون جوانان وطن لاله دمیده» اثر عارف قزوینی، نوشت: «پیش از سحر، از وقوع حادثه دردناک برای ناوچه کنارک و شهادت و جراحت جمعی از دریادلان ارتشی مدافع امنیت دریایی ایران عزیزمان مطلع شدم که عمیقاً قلبم را به‌درد آورد. نمی‌دانم چه بگویم که حق مطلب را ادا کنم. ما همه مدیون این عزیزان که از جان خود برای امنیت و آسایش ما می‌گذرند، هستیم». دریادار علی شمخانی؛ دبیر شورای‌عالی امنیت ملی نیز در پیامی با تسلیت شهادت دریاداران ارتش نوشت: «آب و خاک و آسمان این سرزمین پرافتخار به‌پشتوانه مردانگی و ایثار سربازان جان‌برکفی که پاداشی جز شهادت زیبنده مجاهدت بی‌مثالشان نیست، همواره امن و آرام است. در برابر عظمتشان سر تعظیم فرود می‌آوریم و بر روح بلند و آسمانی‌شان درود می‌فرستیم». حشمت‌الله فلاحت پیشه؛ عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در تذکر به رئیس‌جمهوری، خواستار پیگیری علت و عوامل شهادت شماری از کارکنان نیروی دریایی در حادثه غیرقابل‌قبول در آب‌های منطقه جاسک و اعلام جوانب واقعی این حادثه شد. سردار حسین سلامی؛ فرمانده کل سپاه پاسداران هم در پیامی به سرلشکر موسوی، شهادت جمعی از دریادلان نیروی دریایی ارتش حین تمرین دریایی در آب‌های دریای عمان را تبریک و تسلیت گفت. در کنار واکنش‌های مسئولان، این رویداد تلخ در شبکه‌های اجتماعی هم بازتاب یافت و توئیت‌هایی درباره آن نوشته شد. بررسی عمده توئیت‌ها و گزارش‌های منتشرشده نشان می‌دهد که اکثر کاربران توئیتر و تحلیلگران رسانه‌ای، از تکرار بی‌دقتی‌های صورت‌گرفته در حوزه نظامی ازیک‌سو و از عدم‌انتشار به‌موقع خبرها و واکنش مسئولان ازسوی‌دیگر، انتقاد کردند. دراین‌میان، برخی اکانت‌های عمدتاً مجهول و عمدتاً متعلق به منافقین، در اقدامی غیراخلاقی، از حادثه تلخ «ناوچه کنارک» ابراز شادمانی کردند. برخی‌دیگر هم به‌روال حوادث اخیر در ایران، شروع به شایعه‌سازی و شبهه‌افکنی درباره تعداد شهدا و مجروحان، دلایل این حادثه تلخ و حمله به مسئولان کردند.