احقاق حقوق زنان، سرنوشت ناگزیر کشورهای در حال توسعه
سروناز بهبهانی
زمان با شتاب در حال گذر است و تغییرات در تمام مناسبات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی جهان به شکل چشمگیری در حال وقوع است. تا آنجا که در بسیاری از زمینه ها کشورها برای حرکت به سمت توسعه ناگزیرند که در مسیر جهانی قرار گیرند. پرداختن به مسایل زنان و حرکت به سوی اصلاح امور مرتبط با آنان نیز جزو الزامات دنیای مدرن و یکی از راههایی دستیابی به توسعه ی پایدار است. بر همین اساس حتی کشورهایی که سال هاست در این زمینه درجا زده اند اندک اندک مجبور شده اند که به این جریان جهانی پیوسته و برای ادامه ی حیات در عرصه های قدرت و تعامل داخلی و خارجی به احقاق حقوق زنان گوشه ی چشمی داشته باشند. عربستان یکی از کشورهایی ست که حقوق زنان در آن سال هاست نادیده گرفته شده و حتی حقوق ابتدایی شهروندی نیز از آنان دریغ شده است. زنان در عربستان هنوز هم اجازه ی رانندگی نداشته و بدون مجوز همسر امکان ادامه ی تحصیل، سفر و حتی عمل های جراحی ندارند اما در شرایط کنونی که از نطر سیاسی و استراتژیک، عربستان شرایط خاصی را در منطقه می گذراند و به نوعی دوره ی افول خود را سپری می کند، به نظر می رسد برای جانماندن بیش از این از قافله ی منطقه، مجبور شده در برخی زمینه ها از جمله مسایل زنان حتی به شکل ظاهری اقداماتی را انجام دهد. یکی از این اقدامات حضور زنان عربستانی در انتخابات این دوره برای نخستین بار در تاریخ این کشور است. در انتخابات این دوره ی شورای محلی عربستان که در روزهای گذشته برگزار شد، علاوه بر حق رای دادن، شهروندان زن عربستان توانستند برای اولین بار به عنوان نامزد هم در انتخابات شوراهای محلی در سراسر این کشور شرکت کنند. شور و حالی که در میان زنان عربستانی ایجاد شده بود به گفته ی خبرنگاران بین المللی کاملا مشهود بوده است. حتی یکی از گروه های فعال زنان با تاکسیرانی همکاری و هماهنگی هایی را به عمل آورد که زنان را آسوده تر به حوزه های رای گیری برسانند. هرچند زنان در این انتخابات در حوزه های کاملا جدا، اتاق های جداگانه با صندوق ها و درهای ورودی مجزا با مردان برای رای گیری شرکت کردند، و همچنین در طول مبارزات انتخاباتی محدودیتهایی برای زنان وضع شده بود از جمله این که نامزدهای زن حق صحبت رودررو با رایدهندگان مرد را نداشتند و امکان دیده شدن عکس و شنیدن صدای شان به طور مستقیم وجود نداشته است، اما حضور 1000 کاندید زن در مقابل 6000 کاندید مرد از سویی و امکان رای دادن دهها هزار زن برای نخستین بار، نشان از یک پیشرفت و عقب نشینی حکومتی متمرکز همچون پادشاهی عربستان است. هر چند بسیاری از فعالان حقوق زنان در عربستان این انتخابات را تحریم کردند چرا که معتقدند، اجازه حضور زنان در آن اقدامی محدود و گزینشی از سوی حکومت در واکنش به انتقادهای غربیها است و این گروه که چندان هم بیراه نمی گویند معتقدند باید حقوق دیگر زنان هم مورد توجه قرار بگیرد اما شاید در همین اندازه نیزبتوان چنین رویدادی را تحولی در مساله حقوق زنان به شمار آورد. اینکه نتیجه ی رای گیری ها بیان می کند بر اساس گزارش کمیسیون انتخاباتی عربستان، سلما بنت حزابالعتیبی، توانسته است در استان مکه به پیروزی برسد با در نظرگرفتن این واقعیت که نقش شوراهای شهر عربستان نه اجرایی است نه قانون گذاری بلکه تشریفاتی است و فقط نقش نظارتی و مشورتی برای شاه این کشور را دارد، باز هم حرکتی رو به جلو به حساب می آید حتی اگر برای فرصت طلبی های سیاسی آل سعود و امکان حیات این امپراتوری رو به افول در منظقه باشد.