ایران؛ رتبه چهارم تولید عسل در جهان

در گزارش خبری اخیر وزارت جهاد کشاورزی آمده است که اکبرپور بابیان‌اینکه صنعت زنبورداری در ایران نزدیک به ۹۰‌برابر به بخش کشاورزی سود می‌رساند تصریح کرد: میزان صادرات عسل در سال ۱۴۰۲ حدود ۱۵۰۴‌تن است. مجری طرح توسعه زنبورداری کشور درهمین‌حال گفت: ظرفیت صادرات عسل تولید ایران سالانه حداقل 5000تن است. اکبرپور افزایش زنجیره‌های تولید در صنعت زنبورداری را از برنامه‌های این‌حوزه عنوان و اظهار کرد: براساس برنامه هفتم پیشرفت ۴۷ زنجیره تولید در صنعت زنبورداری متناسب با ظرفیت استان‌ها و مصرف باید راه‌اندازی شود. وی باتأکیدبر افزایش عملکرد تولید عسل در واحد سطح و کلنی‌ها گفت: درحال‌حاضر میانگین تولید عسل در کندوهای نوین ۱۲‌کیلوگرم در کشور است. مجری طرح توسعه زنبورداری کشور بابیان‌اینکه ارزش کل سرمایه‌های صنعت زنبورداری کشور 96000میلیاردتومان است، گفت: ازاین‌میزان سرمایه، ارزش تولیدات 33000میلیاردتومان، کلنی‌های زنبورعسل 37000میلیاردتومان و ارزش تجهیزات 26000میلیاردتومان است. وی به تهدیدهای صنعت زنبورداری اشاره کرد و افزود: تغییرکاربری اراضی، کاربرد سموم شیمیایی در اراضی کشاورزی و آلوده‌شدن آب، خاک و هوا ازطریق تغییرات اقلیمی و تخریب مراتع از جمله تهدیدهای صنعت زنبورداری است. مدیرعامل اتحادیه سراسری زنبورداران ایران نیز خواستار حمایت ویژه از صنعت زنبورداری شد و گفت: کمتر از 2000‌نفر از زنبورداران کشور زیر پوشش بیمه تأمین اجتماعی قرار دارند و بخش عمده زنبورداران تحت‌پوشش بیمه نیستند. میرمحسن موسویان افزود: اگر دولت از زنبورداران حمایت بیشتری کند، این صنعت مسیر بهتری را طی خواهد کرد. مدیرعامل اتحادیه سراسری زنبورداران اظهار داشت: بخش زنبورداری توانمند و تأثیرگذار بر تولیدات کشاورزی ازطریق گرده‌افشانی زنبورعسل است و ازاین‌رو در کشورهای توسعه‌یافته به این صنعت بها داده می‌شود. موسویان ادامه داد: زنبورداران در ایران به باغداران برای استقرار کندوها در باغات پول پرداخت می‌کنند، درحالی‌که در کشورهای پیشرفته جهان بابت گرده‌افشانی زنبورهای عسل به زنبورداران پول پرداخت می‌شود و بخشی از درآمد آن‌ها ازاین‌بابت است. مدیرعامل اتحادیه سراسری زنبورداران ایران بااشاره‌به موضوع بیمه تأمین اجتماعی زنبورداران کشور تصریح کرد: از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ باوجودآنکه در بودجه سالانه کشور ردیف اعتباری برای بیمه زنبورداران مصوب شد اما شاغلان بخش زنبورداری زیر پوشش بیمه قرار نگرفتند. مدیرعامل صندوق حمایت از توسعه صنعت زنبورداری کشور نیز گفت: این صندوق به‌دنبال اخذ مجوز پشتیبان کشاورزی قراردادی در حوزه زنبورداری برای خرید تضمینی محصولات سالم زنبورعسل است. امیر معین افزود: باتوجه‌به‌اینکه صندوق حمایت از توسعه صنعت زنبورداری کشور، شبکه فروش بازرگانی را ایجاد کرده است، می‌تواند به عرصه کشاورزی قراردادی ورود کند تا محل امنی برای تولیدکنندگان عسل باشد. مدیرعامل صندوق حمایت از توسعه صنعت زنبورداری کشور اظهار داشت: دراین‌راستا با دفتر امور اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی رایزنی‌هایی انجام داده‌ایم تا این صندوق به‌عنوان یک تشکل فراگیر و متولی بتواند به عرصه کشاورزی قراردادی در حوزه زنبورداری ورود کند. معین درباره هدف‌گذاری‌های صندوق حمایت از توسعه صنعت زنبورداری کشور در سال ۱۴۰۴ نیز تصریح کرد: ورود در حوزه توسعه صادرات محصولات عسل و واردات نهاده، سرمایه‌گذاری برای تولید محصولات جانبی برپایه زنبورعسل و افزایش سرمایه سهم دولت و بخش خصوصی از اهداف این صندوق در سال‌جاری است. وی گفت: آخرین سرمایه ثبتی این صندوق حدود ۳۰۰‌میلیاردریال است و ۲۹۰ تشکل کشوری، استانی و شهرستانی را زیر پوشش خود دارد که بالای ۸۰‌درصد زنبورداران کشور را شامل می‌شود. مدیرعامل صندوق حمایت از توسعه صنعت زنبورداری کشور افزود: بخشی از منابع داخلی صندوق صرف اعطای تسهیلات قرض‌الحسنه به زنبورداران عضو و بخشی‌دیگر از منابع موجود نیز صرف نهاده‌هایی همچون شکر و خمیر شیرین و خرید محصولات تولیدی زنبورداران عضو می‌شود. وی ادامه داد: از محل ظرفیت نهادی صندوق حمایت از توسعه صنعت زنبورداری کشور نیز سالانه با مشارکت بخش خصوصی، منابعی جذب می‌شود که برای تأمین نهاده زنبورداران اختصاص می‌یابد. وی گردش مالی کل خدمات ارائه‌شده به زنبورداران عضو ازسوی صندوق را ۵۸۴‌میلیاردریال در سال ۱۴۰۳ عنوان و اظهار کرد: ازاین‌میزان گردش مالی، ۲۹۰‌میلیاردریال تسهیلات سرمایه‌درگردش پرداخت شده است. وی گفت: این صندوق در سال گذشته میزان ۴۵۰‌تن نهاده شامل شکر، خمیر شیرین و شربت خوراکی را به‌صورت تسهیلاتی و مدت‌دار دراختیار زنبورداران قرار داده است که انتظار می‌رود با عملیاتی‌شدن بحث کشاورزی قراردادی، این‌میزان افزایش چشمگیری در سال‌جاری پیدا کند. بهمن‌ماه سال 1403 بود که مدیرعامل اتحادیه سراسری زنبورداران ایران گفت: ایران سالانه با تولید ۱۲۲‌هزارتن عسل در بیش از 92000 واحد زنبورستان، همچنان رتبه سوم تولید عسل جهان را داراست. میرمحسن موسویان درباره وضعیت صنعت زنبورداری، افزود: براساس آخرین آمار سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو) در دنیا سالانه دومیلیون و ۱۵۰‌هزارتن عسل توسط بیش از ۹۱‌میلیون کلنی تولید می‌شود که ایران به‌لحاظ تولید عسل بعد از چین و ترکیه رتبه سوم و ازلحاظ تعداد کلنی در رتبه چهارم قرار دارد. به‌گزارش هما همت‌خواه (ایرنا)؛ مدیرعامل اتحادیه سراسری زنبورداران ایران اظهار داشت: طبق آخرین نتایج سرشماری در ۱۴۰۳، میزان تولید عسل کشور حدود ۱۲۷.۷‌هزارتن است که درمقایسه‌با سال ۱۴۰۲ (۱۲۱‌هزارتن) رشد ۵.۶۳‌درصدی را نشان می‌دهد. وی اضافه کرد: ایران علاوه‌بر تولید عسل، حدود ۱۱‌تن ژله رویال، ۸۶۲‌تن گرده گل، ۲۱۱‌تن بره موم، افزون‌بر ۲۶۰۰‌تن موم و ۹.۶‌کیلوگرم زهر زنبورعسل تولید می‌کند. موسویان تصریح کرد: براساس این سرشماری، تعداد ۹۲۱۲۲ واحد زنبورستان در کشور شمارش شده که در این زنبورستان‌ها تعداد ۱۰‌میلیون و ۸۰۰‌هزار کلنی زنبورعسل وجود دارد و حدود ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار کلنی در قالب کندوی مدرن و ۳۰۰ هزار کلنی در قالب کندوی سنتی است. وی بااعلام‌اینکه عملکرد تولید عسل در سال ۱۴۰۳ نسبت به مقدار پیش‌بینی‌شده ۱۲۲‌‌هزارتن، حدود ۴.۷‌درصد افزایش داشته، افزود: اکنون بیشترین تولید عسل ایران مربوط به استان‌های آذربایجان‌غربی، آذربایجان‌شرقی، فارس، کردستان، اصفهان و مازندران است. مدیرعامل اتحادیه سراسری زنبورداران ایران گفت: طی چهارسال‌گذشته در برخی از زنبورستان های کشور شاهد مرگ‌ومیر لارو زنبور و زنبورعسل هستیم که برخی علت تلفات را وجود ملکه‌های آلوده و نبود داروهای مؤثر برای مبارزه با این بیماری‌ها می‌دانند. وی، یکی از مشکلات فعلی را مقاوم‌شدن کنه واروآ در زنبورعسل به داروهای مصرفی طی سال‌های اخیر دانست و اظهار داشت: در بحث دارو با کمبود داروهای کیفی روبه‌رو هستیم درحالی‌که برخی زنبورداران ما توان خرید داروهای کیفی را ندارند. موسویان بابیان‌اینکه سازمان دامپزشکی کشور طی سال‌های اخیر به‌دلیل کمبود نیروی انسانی و بودجه رصد و پایش زنبورعسل را لغو کرده است، افزود: همین‌امر صنعت زنبورداری را با مشکلات جدی روبه‌رو کرده، تاجایی‌که هنوز بحث لارو میری همچنان ادامه دارد و علت مشخص نشده است. مدیرعامل اتحادیه سراسری زنبورداران ایران گفت: سال ۱۴۰۰ مجلس شورای اسلامی مالیات بر ارزش‌افزوده ۱۰‌درصدی برای عسل، ژل رویال و سایر محصولات زنبورعسل تصویب کرد که به‌دلیل کاهش توان خرید مردم فروش عسل در کشور با مشکل روبه‌رو شده است. وی معتقد است که طبق قانون، محصولات خام کشاورزی معاف از هرگونه مالیات بر ارزش‌افزوده هستند تاجایی‌که برای فروش گوشت و شیرخام ارزش‌افزوده دریافت نمی‌شود اما برای عسل ارزش‌افزوده درنظر گرفته شده است. موسویان ابراز امیدواری کرد در دولت چهاردهم این مصوبه برای حمایت از زنبورداران کشور ابطال شود تا فروش عسل نیز از معافیت محصولات کشاورزی بهره‌مند شود. مدیرعامل اتحادیه سراسری زنبورداران ایران تصریح کرد: مصرف شکر برای زمستان گردانی زنبورها جهت زنده‌ماندن، حفظ کلنی‌ها، تحریک ملکه برای تخم‌ریزی و افزایش توان زنبورعسل برای ذخیره‌سازی عسل امری اجتناب‌ناپذیر است و این‌امر ارتباطی به تولید عسل با شکر ندارد. وی بابیان‌اینکه شکر به‌عنوان یکی از نهاده‌های مهم صنعت زنبورداری باید با قیمت‌های مناسب به‌دست زنبورداران برسد، افزود: زنبورداران نظیر آذربایجان‌غربی، اصفهان و فارس ازطریق سامانه بازارگاه بیش از ۱۰‌هزارتن شکر خریداری کردند.