احیای کارخانههای راکد؛ و زندهشدن امید کارگران
ندا خسروشاهی: احیای کارخانههای راکد و ورشکسته، سیاستی بود که در دولت قبل با هدف بازگشت کارخانههای راکد و نیمهتعطیل به چرخه تولید درپیش گرفته شد؛ سیاستی که امید را در دل کارگران زنده کرد و با احیای حدود ۹۰۰۰ کارخانه، کارگرانی که خانهنشین شده و به مشاغل کاذب و غیرمولد روی آورده بودند، به خطوط تولید بازگشتند. تقویت و حمایت از بنگاههای کوچک و متوسط از جمله راهکارهای حمایت از تولید ملی و رشد و رونق اقتصادی است؛ برهمیناساس موضوع پرداختن به بنگاههای اقتصادی و احیای واحدهای راکد و نیمهفعال همواره موردتوجه بوده و بر لزوم احیای صنایع کوچک و متوسط بهعنوان یکی از برنامههای اساسی دولت تأکید شده است. در دولت گذشته مسیر بازگشت کارگران به کارخانههای راکد و تعطیلشده با ادامه اجرای نهضت احیای بنگاههای راکد و ورشکسته درپیش گرفته شد و با خارجشدن واحدهای تعطیلشده از رکود، بسیاری از کارخانهها و واحدهای تولیدی توانستند به حیات خود ادامه دهند و به چرخه تولید برگردند. نهضت احیای بنگاههای راکد از جمله توفیقات دولت سیزدهم بهشمار میرود که با هدف افزایش ظرفیت و توان تولید، حل مشکلات بنگاههای اقتصادی و اعطای تسهیلات به بنگاهها بهاجرا درآمد و درتعاملبا قوه قضاییه بسیاری از واحدها و کارخانههایی که با مشکلات عدیده حقوقی و قضایی و مالیاتی یا بدهی بانکی مواجه و تعطیلشده بودند، به چرخه تولید برگشتند. بسیاری از کارشناسان و فعالان حوزه کار یکی از راههای حمایت از تولید ملی و دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی را حمایت از بنگاههای اقتصادی دانسته و معتقدند که ادامه طرح نهضت احیای بنگاههای راکد باید ازسوی دولتها دنبال شود تا با فعالشدن مجدد کارخانههای راکد، رونق تولید، ایجاد اشتغال پایدار و حفظ امنیت شغلی کارگران استمرار یابد. یکی از کارخانههای بحرانی و راکدی که در دولت گذشته در مسیر احیا قرار گرفت و موجب بازگشت کارگران بیکارشده بسیاری شد، «کارخانه نساجی مازندران» بود. اوج فعالیت کارخانه بعدازانقلاب اسلامی به سالهای ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ مربوط میشد که دراینزمان شرکت ۱۶۷ نمایندگی در سراسر ایران داشت و به عرضه و فروش مستقیم محصولات کارخانه میپرداخت. بانک صنعت و معدن بهعلت بدهی، شرکت نساجی مازندران را در سال ۱۳۷۲ به بانک ملی واگذار کرد و بهاینترتیب وزارت صنایع و معادن یکی از بزرگترین شرکتهای تولیدی و صنعتیاش را از مالکیت خود خارج و به بانک ملی فروخت که ایننقطه افول و چالش کارخانه نساجی مازندران بود. متأسفانه طی اینسالها، ناتوانی در پرداخت تعهدات مالی، عدم بهروزرسانی ماشینآلات، واردات بیرویه کالاهای مشابه و سوءمدیریتها و خصوصیسازی بیضابطه باعث کارخانه را با مشکلات عدیده روبهرو کرد تاجاییکه پرداخت حقوق و دستمزد کارگران با تأخیر مواجه شد و بهناچار با فروش تجهیزات و ماشینآلات، بخشی از مطالبات کارگران پرداخت شد. در آذر ۱۳۹۸ تفاهمنامه رسمی احیای کارخانه نساجی میان محمد مخبر؛ رئیس وقت ستاد اجرایی فرمان امامخمینی(ره) و احمد حسین زادگان؛ استاندار مازندران بههمراه مسئولان مربوطه، در نشستی بعد از بازدید از کارخانه نساجی بهامضاء رسید و اولین چک ستاد هم برای بازسازی و احیای کارخانه نساجی صادر شد. هرماه ۱۴۰۱ سخنگوی دولت از احیای کارخانه نساجی مازندران خبر داد و گفت: فعالیت دوباره صنعت نساجی مازندران خبر خوشی است که بیش از ۴۰۰ کارگر به عرصه کار بازگشتند و ۱۰۰ شغل جدید نیز دراینمجموعه تولیدی احیا میشود. بهدنبال اعلام سخنگوی دولت ۱۷۰میلیاردریال اعتبار موردنیاز برای بازسازی و نوسازی واحدهای مختلف ازسوی دولت سیزدهم تزریق و بستر اضافهشدن ۱۲۰ نیروی کار جدید به خطوط تولید ایجاد شد. همچنین فعالیت کارخانه سهشیفت و پرداخت مطالبات و حقوق کارگران بهروز شد درحالیکه تاپیشازاین کارخانه در شرایط بحرانی قرار داشت و قادر به تأدیه حقوق و دستمزد و حتی بیمه کارگران نبود. از دیگر کارخانههای راکدی که در ادامه اجرای نهضت احیای بنگاههای راکد و تعطیلشده در دولت سیزدهم از چرخه رکود خارج شد، «کارخانه بلبرینگسازی تبریز» بود. شرکت گسترش صنعت بلبرینگ ایران (IBC) آبانماه ۱۳۴۸ در زمینی بهمساحت ۱۴هکتار با مشارکت شرکت SKF سوئد، تأسیس شد. این شرکت، بلبرینگ و رولر برینگهای مخروطی را براساس مشخصات ارائهشده توسط ISO (سازمان استاندارد جهانی) تولید میکرد و تا دهه ۸۰ بدون مشکل به کار خود ادامه میداد اما در اواخر سال ۱۳۸۸ بهدلیل مشکلات متعدد مالی و مدیریتی در مسیر ورشکستگی قرار گرفت و فعالیتهای شرکت راکد ماند. کارگران کارخانه تا ماهها با عدمپرداخت حقوق دستوپنجه نرم میکردند و مطالبات معوق بسیار داشتند. در اسفند ۱۴۰۰ کارخانه بلبرینگ سازی ازطریق مزایده بهفروش رسید و با ورود «هلدینگ سلیمیان» جان تازه گرفت؛ بهنحویکه با پرداخت ۳۶۱میلیاردتومان در جریان مذاکره شرکت را بهدست گرفت. مدتیبعد در مهر ۱۴۰۱ و در دولت سیزدهم با شناسایی و حل مشکلات مربوط به نقدینگی، تأمین مواداولیه و بازسازی و بهروزرسانی ماشینآلات و تجهیزات، کارخانه بلبرینگ سازی تبریز پس از وقفهای کوتاه تولید را از سر گرفت. آنزمان با تزریق بیش از ۲۵۰میلیاردتومان سرمایه جدید، تأمین مواداولیه و بازسازی ماشینآلات انجام گرفت و این واحد مجدداً راهاندازی شد و همه کارگران و کارکنان از مهرماه ۱۴۰۱ به کار خود بازگشتند و فرصتهای شغلی بسیاری با احیای کارخانه برای جوانان بیکار فراهم شد. امروز کارگران این بنگاه اقتصادی حقوق خود را بدون تأخیر و هرماه دریافت میکنند. امروز کارخانه بلبرینگسازی تبریز به یکی از واحدهای تولیدی فعال و معتبر درزمینه تولید انواع بلبرینگ در سطح استان آذربایجانشرقی تبدیل شده و میتواند بخش اعظمی از نیاز کشور را تأمین کند. ایسنا